Ograniczenie transakcji gotówkowych

Z dniem 1 stycznia 2017 r. obniżenia ulega kwota jaką przedsiębiorcy będą mogli płacić gotówką. Dotychczasowa kwota 15 tyś EUR zostanie zastąpiona kwotą 15 tyś PLN. Zmiana została wprowadzona ustawą nowelizującą jednocześnie ustawę o podatku PIT, CIT oraz ustawę o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z nią płatności (przyjmowanie i przekazywanie płatności) przewyższające kwotę 15 tyś PLN dokonywane pomiędzy przedsiębiorcami winny być dokonywane za pośrednictwem rachunku bankowego (obowiązek nie dotyczy więc płatności gotówkowych dokonywanych z konsumentami). Przy ustalaniu limitu brana jest pod uwagę kwota transakcji, a nie kwota poszczególnych płatności wynikajcych z tych transakcji. Oznacza to, że podział płatności kwoty przekraczającej 15 tyś PLN na raty w wysokości poniżej limitu nie spowoduje uniknięcia wskazanego obowiązku. Przy transakcjach w walutach obcych przelicza się je na PLN według kursu średniego walut ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień transakcji.

Wspomniana nowelizacja wprowadziła istotne zmiany w zakresie skutków niedochowania obowiązku dokonywania płatności z wykorzystaniem rachunku bankowego. Do obecnie znanego skutku w postaci braku prawa do zwrotu różnicy podatku VAT w terminie 25 dni ustawodawca dodał kolejny negatywny skutek w postaci zakazu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków w tej części, w jakiej kwota transakcji przekraczająca 15 tys. zł nie nastąpiła za pośrednictwem rachunku bankowego. Według nowelizacji, wydatki powyżej 15 tys. złotych opłacone gotówką nie będą kosztem również w sytuacji gdy:

• dotyczą nabycia lub wytworzenia środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych,‬
• ‬następuje płatność po zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną,‬
• płatność następuje po likwidacji pozarolniczej działalności.‬

Wprowadzony obowiązek dotyczy jedynie transakcji mających miejsce po 1 stycznia 2017 r. Nie dotyczy więc transakcji, które miały miejsce przed 1 stycznia 2017 r., a płaconych po tym terminie.

Warto zaznaczyć, że opisany powyżej obowiązek, a zwłaszcza konsekwencje jego niedotrzymania nie wyłączają możliwości regulowania przez przedsiębiorców zobowiązań w innej formie niż zapłata za pośrednictwem rachunku bankowego.                  

Obowiązkiem objęte jest tylko spełnienie świadczenia w formie pieniężnej. Tak więc podatnik regulujący zobowiązanie poprzez dokonanie potrącenia zachowa prawo do zaliczenia tak uregulowanego zobowiązania w koszty uzyskania przychodu.

Tomasz Krześniak
adwokat, doradca podatkowy